Ксантика — Википедија

Со црвено-бели мартинки одбележан празникот Ксантика | Вечер

Ксантика — Википедија

Ксантика (од старомакедонски: ксант?·и - март) —старомакедонско празнување кое почнало да се слави пред 3000 години.[1] Ова е празник на пролетта, љубовта иприродата. Празнувањето се одвивало на улиците и вотеатрите[2] низ програма од ора[3], музика и обреди. За празнувањето пишувале повеќе антички писатели како биографот на Александар III Македонски — Квинтиј Куртиј Руф,Хесихиј, Јустин и Диодор. На празникот исто така се организирале разни манифестации, културни приредби, спортски натпревари и воени дефилеа. Споредстаромакедонскиот календар, почетокот на годината се совпаѓал со есенската рамнодневица и прв месец бил Диј(октомври). Оттаму пак, првиот пролетен месец Ксандик (март) бил празнуван како благослов за животот кога разбудената пролетна светлина ја победува зимската темнина.

Празникот според македонскиот професор Ташко Белчев бил во чест на митот на несреќната љубов помеѓу македонскиот бог Македон и Ксантија (божица на цвеќињата),[4] од кој се зачувани записи од VI век п.н.е Според стари преданија, богот Македон кој бил син на семоќниот бог на Диа, се вљубил до последен здив во божицата на цвеќињата - Ксантија. Но од како злите сили на некои од боговите на Пантеонот ја замениле Ксантија во цвеќе, кутриот бог Македон, секоја пролет ја барал својата прва и незаборавна љубов низ сите ливади и полиња, кај сите бистри потоци и реки, во сите цветни градини.